Nhà gỗ 4 gian theo phong cách cổ truyền của người Bắc Bộ

Nhà gỗ là một loại hình nhà ở rất quen thuộc với người dân vùng đồng bằng Bắc Bộ. Không chỉ là nơi sinh hoạt đơn thuần của một gia đình, mỗi ngôi nhà lại thể hiện một nét đẹp văn hóa độc đáo riêng được gửi gắm thông qua những chặm khắc tinh tế và tỉ mỉ, cũng như kiến trúc của ngôi nhà. Nhà gỗ 4 gian cũng là loại hình đặc trưng trong kiến trúc của người Bắc Bộ. Nhà gỗ 4 gian hay nhà gỗ 5 gian là sự lựa chọn lý tưởng của nhiều người xưa khi dựng nhà, bởi lẽ những ngôi nhà này sở hữu diện tích vừa phải, không quá rộng cũng không quá chặt trội phù hợp cho một không gian ấm cúng của một gia đình nhỏ. Nhà gỗ 4 gian sử dụng nhiều nguyên liệu để dựng đa dạng, tùy thuộc vào thu nhập của mỗi gia đình mà lựa chọn một loại gỗ khác nhau phù hợp với túi tiền. Thông thường, gỗ Lim, gỗ Lim Lào, Gỗ Xoan, Gỗ Mít… là những lựa chọn phổ biến nhất được nhiều gia đình ưa chuộng. Mỗi một loại gỗ lại có một đặc trưng trong thiết kế khác nhau, tuy nhiên chúng đều là nguyên liệu tự nhiên. Điều này mang tới sự gần gũi và chan hòa với thiên nhiên, đồng thời giúp cân bằng không khí và nhiệt độ, mang một nét đặc trưng của hồn quê bình dị. Những ngôi nhà gỗ 4 gian càng có tuổi đời càng cao càng toát lên vẻ đẹp của gỗ, nâng tầm giá trị của ngôi nhà Việt, và sở hữu giá trị bền vững vượt thời gian.

Hiện nay, những mẫu nhà gỗ 3 gian, 5 gian, 7 gian hay 9 gian lại trở nên phổ biến hơn hẳn những ngôi nhà gỗ 4 gian. Do đó để thiết kế được một ngôi nhà gỗ 4 gian mang vẻ đẹp độc đáo và đặc trưng không phải là chuyện dễ dàng. Điều khó nhất trong thiết kế nhà gỗ 4 gian đó là đảm bảo được công năng sử dụng mà vẫn lưu giữ những nét đẹp trong kiến trúc cổ của người Việt. Nhất là cách thiết kế và dựng các cột đỡ và khung mái. Nhà gỗ 4 gian kẻ truyền là nét kiến trúc nổi bật của dân cư đồng bằng Bắc Bộ nói riêng của người Việt xưa nói chung. Trong tư duy của người Bắc Bộ xưa và nay, việc xây dựng một ngôi nhà gỗ 4 gian là cả một cơ nghiệp. Do đó kiến trúc nhà gỗ 4 gian chính là niềm tự hào trong kiến trúc của người Việt được phát triển từ kiến trúc dân gian và nâng tầm giá trị thành kiến trúc cung đình, đền chùa và kiến trúc Phật giáp. Nhà gỗ Bắc Bộ 4 gian được thiết kế theo kiến trúc cổ truyền của người bắc với 5 loại cấu trúc từ bình thường đến sang, từ cao đến thấp:

• Bò cốn.
• Thượng bò hạ kẻ.
• Chắp bê.
• Kẻ chuyền treo chuông hay còn có tên gọi khác là kẻ chuyền còn được gọi là kẻ chuyền trơn.
• Đá pha.

Ngoài ra, trong kiến trúc nhà gỗ 4 gian còn có những cấu kiện khác nhau để tạo thành một khối kiến trúc tổng hòa như cột cái, cột con hay còn gọi là cột nách, cột quân, xà lòng hay còn gọi là quá giang, xà khóa, xà nách, bờ, trụ, tụ bảy kẻ, bảy buông, dép, ngưỡng bồ, tảng bồng… Tất cả những cấu kiện này đều toát lên cái hồn quê bình dị trong nét kiến trúc cổ truyền của người Việt. Nhà gỗ 4 gian còn thể hiện được sự tài hoa và tinh tế của những bàn tay khéo léo của những nghệ nhân thông qua những đường nét hoa văn được chạm khắc tinh xảo cẩn thận. Với kết cấu 4 gian, nhà gỗ 4 gian đáp ứng được nhu cầu sinh hoạt của những gia đình. Như vậy, nhà gỗ 4 gian không những làm giàu thêm bảo tàng kiến trúc cổ truyền của người Viết với lối kiến trúc độc đáo mang nét đặc trưng của lối kiến trúc đồng bằng Bắc Bộ. Ngày nay, nhà gỗ 4 gian không chỉ là nơi sinh hoạt của các hộ gia đình mà còn là những giá trị văn hóa được bảo tồn trong bàn tay của những thế hệ trẻ. >>Tham khảo:

• Ngôi nhà gỗ 3 gian thể hiện sự tài hoa của những người nghệ nhân
• Mẫu nhà gỗ 2 tầng – Cái hiện đại nằm trong cái truyền thống
• Các mẫu nhà thờ họ đẹp nhất Việt Nam